Kerkhoverveld (Rotselaar)

Kort

Ten noordoosten van de dorpskom kwam een akkercomplex tot stand. Omdat dat nieuwe veld tot tegen de dorpskom reikte, met centraal het kerkhof, werd dat veld het Kerkhoverveld genoemd.

Duiding

De dorpskom van Rotselaar ontwikkelde zich vanaf de 10de eeuw aan de rand van de Dijlevallei rond een laar, een open ruimte in een beboste omgeving. De bewoning werd geschikt rond een groot plein of dries, waar het vee van de dorpsgemeenschap werd verzameld alvorens het naar de weidegronden werd gedreven.

Al voor 1044, wellicht al in de 10de eeuw, werd midden op dat plein een kerk gebouwd, met daarrond een kerkhof. Vooral het kerkhof was een krachtig element bij de vorming van onze dorpskernen. Voortaan werden de huizen dicht bij elkaar gebouwd rond het kerkhof, dicht bij de overleden voorouders, met wie men hoopte samen weer verenigd te worden na de Verrijzenis. Het kerkhof werd het dorp van de overledenen te midden van het dorp der levenden. Middeleeuwse kerkhoven waren geen doodse plekken, maar groene, met fruitbomen beplante publieke ruimtes waar de dorpsgemeenschap ook feest vierde. Zo werden in Rotselaar rond 1500 op het kerkhof verlovings- en huwelijksfeesten gevierd, in aanwezigheid van de overleden voorouders.

Door rooiing van het bos tussen de dorpskom en het gehucht Dieve (Drielindenstraat) ontstond geleidelijk het oudste en grootste akkercomplex van het dorp, het Rotselarenveld. Toen de bevolking verder aangroeide, werden nieuwe akkercomplexen aangelegd. Ten zuiden van het dorp maakte de Wijngaard, wellicht van de heren van Rotselaar, plaats voor een akkerland, wellicht nog voor 1265. Ook ten noordoosten van de dorpskom kwam een nieuw akkercomplex tot stand. Omdat dat nieuwe veld tot tegen de dorpskom reikte, met centraal het kerkhof, werd dat veld het Kerkhoverveld genoemd: een naam die we ook in andere dorpen aantreffen.

Informatie: dr. Bart Minnen, historicus verbonden aan de KU Leuven.